Baščaršijska džamija, smještena u srcu starog Sarajeva, ima bogatu historiju koja se proteže unazad više od pet stoljeća. Prema defteru iz 1604. godine, na ovom je mjestu prvobitno bio mesdžid, a carski ferman naknadno je odobrio obavljanje džume, čime je nastala džamija Havadža Duraka, poznata kao Baščaršijska džamija.

Za njeno održavanje, Havadža Durak je uvakufio 29 dućana u blizini Firuz-begovog hamama, čiji je godišnji prihod iznosio oko 2.000 akči, te dodatnih 22 dućana s prihodima od 4.000 akči. Bio je jedan od 100 sarajevskih vakifa do kraja 16. stoljeća. Uz Muslihudina Čekrekčiju, Havadža Durak je podigao još jednu potkupolnu džamiju u srcu Baščaršije, najvjerovatnije prije 1528. godine.

Upravo iz te godine potječe i prvi zapis o Mahali mesdžida Havadža Duraka, kada su u njoj bile samo dvije kuće, i 19 neoženjenih muškaraca. Njegov sin Mehmed-čelebi podigao je mekteb kod Firuz-begovog hamama, dok se u historijskim izvorima spominje da je Havadža Durak preminuo 1541. godine.

Na ulazu u džamiju nalazi se tarih o obnovi i dekoraciji iz 1866/67. godine, ispisan nesh-talik pismom na dasci. U natpisu se spominje da je najprije popravke izveo Hadži Husejin, a kasnije je dekoraciju uradio nakaš Fagin Mustafa.

Džamija je prvobitno imala drvenu kupolu koja je izgorjela 1697. godine, kada je Sarajevo spalio Eugen Savojski. Nakon požara izgrađena je današnja kamena kupola. Godine 1762. džamiju je prebojio Mehmed-paša Muhsinović, a 1876. hadži Muhamed Kumašin zasadio je jablan pokraj munare, koji je rastao sve do nedavno.

Godine 1945. uklonjen je trošni trijem sa tri kupole i zamijenjen novim, s drvenom krovnom konstrukcijom prekrivenom crijepom. Današnja rekonstrukcija trijema vjerovatno datira iz sedamdesetih godina, kada su obnovljena i četiri masivna kamena stuba sa kapitelima ukrašenim stalaktitnim dekoracijama.

Baščaršijska džamija pripada tipu jednoprostornih potkupolnih džamija s otvorenim vanjskim trijemom i prigrađenom kamenom munarom. Masivni zidovi izrađeni su od krečnjaka, dok se preko trompi i tambura prelaze u kupolu. Donja zona objekta građena je od pravilno klesanih kamenih blokova, dok je gornja od pritesanog kamena krečnjaka. Za trijem i munaru korišten je kamen sedra, dok je kupola građena od turske opeke – tugle.

Enterijer džamije krasi skromna i jednostavna dekoracija stalaktitima, dopunjena levhama. Na osam pandatifa nalaze se osmougaone levhe sa zlatno ispisanim imenima na zelenoj podlozi, što je uobičajena praksa u bosanskim džamijama.

Dvorište džamije, nekada okruženo dućanima, danas se naslanja samo na ulicu Bravadžiluk, u kojoj više nema bravara po kojima je nekada nosila ime.