Starocrkvenoslavenski jezik je prvi slavenski književni jezik koji je nastao u 9. stoljeću. Na tome su jeziku pisani najstariji spomenici slavenske pismenosti sačuvani u prijepisima iz 10. i 11. stoljeća. Starocrkvenoslavenski jezik bio je u upotrebi na vrlo širokoj teritoriji pa je na taj način dospijevao u kontakte s mnogim slavenskim idiomima. Rezultati tih kontakata doveli su da se starocrkvenoslavenski jezik vremenom počinje prilagođavati jezičkim obilježjima manjih teritorija. Takav izmijenjeni jezik najčešće se naziva redakcijom starocrkvenoslavenskog jezika. Tako postoje različiti tipovi, odnosno različite redakcije ovog prvog književnog jezika svih Slavena: bosanska, hrvatska, srpska, bugarska, makedonska, češka i ruska redakcija. Bosanska redakcija predstavlja posebnu i samostalnu redakciju staroslavenskog jezika. Ona ima sve elemente koji mogu da identificiraju jedan poseban književni identitet: jedinstvene prostorne i vremenske koordinate, specifične društveno-političke uvjete, zatim pripadnost jednom, manje-više zatvorenom društvenom i kulturnom krugu te vjersku ideološku obojenost. Trenutak kada je Speranski 1906. godine u Varšavi objavio studiju pod naslovom Mostarsko (Manojlovo) bosansko evanđelje udaren je temelj proučavanju bosanske redakcije, a već od 1864. godine kada je Đuro Daničić izdao Nikoljsko evanđelje započelo je sistematičnije filološko proučavanje rukopisa bosanske redakcije. Osobitosti bosanske redakcije su to što s jedne strane čuva najarhaičnije staroslavenske crte, a s druge, izložena je jakim jezičkim inovacijama, odnosno utjecaju narodnog jezika. Bosanska redakcija je štokavska, kao i srpska, ali za razliku od srpske ona je pretežno ikavska, dok je srpska izrazito ekavska. Visok procent inovacija na fonološkom nivou karakteristika je bosanske redakcije. Najizrazitija osobina bosanske redakcije je ikavizam, koji je već zabilježen u pojedinačnim primjerima i rukopisima iz 13. i 14. stoljeća. Najveći je broj bosanskih srednjovjekovnih rukopisa, i uopće bosanske srednjovjekovne pismenosti, nastao za potrebe Crkve bosanske, pa je s njenom  propašću nestao i najveći dio rukopisnog fonda bosanske srednjovjekovne pismenosti. Neki od rukopisa Crkve bosanske uspjeli su se sačuvati zahvaljujući njihovoj prilagodbi liturgijskoj upotrebi u okvirima pravoslavnih manastira. Na taj su način sačuvani neki od najreprezentativnijih predstavnika bosanske skupine rukopisa poput Divoševog, Kopitarovog, Nikoljskog, Vrutočkog i Pripkovićevog evanđelja. Rukopisi koji su izbjegli kasnije prepravke uglavnom su nađeni u Italiji, prvenstveno zbog toga što su tamo stigli preko terena na kojem je u upotrebi bila hrvatska glagoljska redakcija. Riječ je, zapravo, o Hvalovom, Mletačkom i Radosavljevom zborniku. U Italiji se čuvaju i Fragmenti iz Monteprandona. Neki su se rukopisi našli u današnjoj Ruskoj nacionalnoj biblioteci, a tamo su dospjeli posredstvom ruskog konzula A. Giljferdinga. To su Grigorovič-Giljferdingovi odlomci evanđelja, Batalovo evanđelje, Pripkovićevo evanđelje, Evanđelje iz Dovolje, kao i Giljferdingov apostol (Giljf. 14). S druge strane, neki od bosanskih rukopisa su izgubljeni (Srećkovićevo evanđelje), a neki izgorjeli prilikom bombardiranja Narodne biblioteke u Beogradu (Daničićevo evanđelje te Treće beogradsko). Najveći broj rukopisa bosanske srednjovjekovne pismenosti čuva se izvan Bosne i Hercegovine i to u Beogradu (Manojlovo te 6 novih listova Vrutočkog evanđelja), Makedoniji (Vrutočko evanđelje), Crnoj Gori (Divoševo evanđelje), Sloveniji (Kopitarovo evanđelje), Bugarskoj (Sofijsko evanđelje), Rusiji (Evanđelje No 697, uključujući i rukopise iz Giljferdingove zbirke, kao i Parimejnik ОР Q.п.I.51), Irskoj (Nikoljsko evanđelje), Hrvatskoj (Grškovićev i Mihanovićev odlomak apostola, Splitski odlomak misala), Atosu (Pantelejmonov apostol), dok se samo jedan rukopis nalazi u Bosni i Hercegovini (Čajničko evanđelje). Općenito gledajući, na temelju dosadašnjih saznanja, sačuvano je svega petnaestak četveroevanđelja (uključujući i fragmente), tri zbornika te četiri apostola. Bosanskoj srednjovjekovnoj književnosti danas se može pridružiti i Parimejnik ОР Q.п.I.51, kome pripadaju već poznati Kijevski bosanski listići. Najveći broj rukopisa pripada kraju 14. ili početku 15. stoljeća. Da je rukopisa Crkve bosanske bilo znatno više nego što je danas poznato, pokazala su tekstološka istraživanja prema kojima u filijaciji nedostaju mnoge karike, što su nekoć morale povezivati preostale tekstove.