Derviš Korkut rođen je 5. maja 1888. godine u Travniku, a umro 28. augusta 1969. godine u Sarajevu. Bio je bosanskohercegovački teolog, orijentalista, bibliotekar i kustos Zemaljskog muzeja u Sarajevu, poznat po spašavanju Sarajevske hagade i jevrejske djevojke Mire Papo tokom Drugog svjetskog rata.
Poticao je iz ugledne ulemanske porodice Korkuta, koja je turskog porijekla i u Bosnu se doselila u šesnaestom stoljeću. Njegov otac bio je hadži Ahmed Munib, naibu-reis Islamske zajednice, a majka Šahida Biščević. Imao je više braće i sestara, među kojima je najpoznatiji bio Besim Korkut, arabista i prevodilac Kur’ana na bosanski jezik.
Nakon završene gimnazije u Sarajevu 1909. godine, studirao je teologiju u Istanbulu, a usavršavao se i na Sorboni u Parizu. Diplomirao je 1914. godine. Tokom Prvog svjetskog rata služio je kao vojni imam u austrougarskoj vojsci u činu kapetana druge klase.
Poslije rata radio je kao vjeroučitelj u Derventi, a zatim kao ekonom-prefekt Okružne medrese u Sarajevu. Od 1921. do 1923. godine bio je načelnik muslimanskog odjela u Ministarstvu vjera u Beogradu, ali je pod pritiskom radikala podnio ostavku. Ubrzo potom postao je sekretar Jugoslavenske muslimanske narodne organizacije, političke stranke na čelu s Ibrahimom Maglajlićem.
Od 1927. godine radio je kao kustos Zemaljskog muzeja, a 1929. imenovan je travničkim muftijom. Nakon ukidanja muftijstva vratio se muzejskoj službi. Bio je kustos i u Cetinjskom muzeju te član Vrhovnog starješinstva Islamske zajednice. U Sarajevu je uređivao Glasnik Islamske vjerske zajednice od 1933. do 1936. godine.
Godine 1940. oženio se Servet Ljužom, Albankom iz Kosovske Mitrovice. Tokom Drugog svjetskog rata, kao kustos Zemaljskog muzeja, spasio je Sarajevsku hagadu, dragocjeni srednjovjekovni jevrejski rukopis, sakrivši je od njemačkih okupatora. Prema nekim izvorima, Hagadu je odnio iz muzeja i sakrio u džamiji kod hodže u Visokom ili na Treskavici, dok drugi navode da ju je sakrio u samom muzeju.
Derviš Korkut i njegova supruga Servet sakrili su i spasili jevrejsku djevojku Miru Papo, koju su preobukli u muslimanku i predstavili kao Amiru, Albanku koja im pomaže u kući. Mira je kasnije pobjegla u Dalmaciju i priključila se partizanima.
Nakon rata, iako poznat kao antifašista i humanista, Korkut je 1947. godine uhapšen u montiranom procesu protiv islamskih alima i intelektualaca, zajedno s Kasimom Dobračom, Kasimom Turkovićem i Mehmedom Handžićem, pod optužbom da su sarađivali s okupatorom. Osuđen je na osam godina zatvora koje je služio u Zenici, a pušten je nakon šest godina.
Nakon izlaska iz zatvora radio je kao kustos Muzeja grada Sarajeva, ali mu građanska prava nikada nisu vraćena. Preminuo je u Sarajevu 1969. godine.
Sa suprugom Servet imao je troje djece, sina Muniba, inženjera u Parizu, i kćerke Abidu i Lamiju. Godine 1999. Derviš i Servet Korkut posthumno su proglašeni Pravednicima među narodima od strane izraelskog memorijalnog centra Jad Vašem zbog spašavanja Mire Papo. Njegova priča o spašavanju Hagade i Jevrejke postala je simbol ljudske solidarnosti i moralne hrabrosti u najtežim vremenima.
Adis Holjan
