Esad Karađozović (Sarajevo, 28. novembra 1918 – 1940-e/1945) bio je bosanskohercegovački intelektualac, osnivač i ideolog organizacije Mladi muslimani, poznat po zalaganju za duhovno i nacionalno osvješćenje muslimana na prostorima Bosne i Hercegovine.
Rođen je u Sarajevu, gdje je završio osnovnu školu. Prvu godinu srednjeg obrazovanja pohađa u Gazi-Husrev-begovoj medresi, a potom prelazi u Prvu mušku realnu gimnaziju, koju završava 1939. godine. Iste godine odlazi u Beograd sa svojim školskim drugovima Husrefom Bašagićem, Eminom Granovom i Asafom Serdarevićem, gdje upisuje studij medicine. Po izbijanju Drugog svjetskog rata 1941. godine vraća se u Sarajevo, a potom odlazi u Zagreb kako bi nastavio studij, koji prekida zbog mobilizacije u vojne snage Nezavisne Države Hrvatske.
Karađozović je bio poznat po svom duhovnom angažmanu i praktičnom životu u islamu, te po nastojanju da mlade članove organizacije Mladi muslimani oblikuje kroz ideološki i moralni rad. Njegova predavanja, među kojima su “O kvalitetu islamske čistoće”, “Međusobni uticaj sistema i naravi”, “Majka svih zala”, “Zašto ne svinjetinu?”, “Snaga i energija Muhammeda a.s.” i “Problem našeg pada”, smatrana su ključnim u ideološkoj edukaciji pripadnika pokreta. Jedan od njegovih najvažnijih pisanih radova bio je članak “Čovjeka trebamo”, koji je postao osnovni tekst za oblikovanje svjetonazora mladomuslimanskih aktivista.
Kao intelektualac i ideolog, Karađozović je često bio na meti svojih ideoloških protivnika, prvenstveno komunistički orijentirane omladine u Beogradu i Zagrebu. Njegova argumentovana rasprava i kritički pristup izazivali su prijetnje i pokušaje zastrašivanja. Nakon završetka rata i dolaska komunista na vlast, pokušao je emigrirati kako bi nastavio svoj rad u inostranstvu i povezao se s osobama i grupama mladomuslimanskih ideala.
Dugo se nije znalo da li je uspio prijeći granicu. Mnogi njegovi drugovi iz organizacije smatrali su da se nalazi u Egiptu, međutim, naknadno je ustanovljeno da je ubijen od strane komunista prilikom pokušaja prelaska granice.
Esad Karađozović je ostavio značajan utjecaj kroz svoje ideje, pisane radove, predavanja i pjesmu-koračnicu “Zeleni se bajrak nad nama vije”, koja se smatrala neformalnom himnom organizacije Mladi Muslimani. Njegova posvećenost duhovnom i nacionalnom razvoju Bošnjaka bila je izuzetno utjecajna i danas se pamti kroz imenovanje jedne ulice u Sarajevu po njegovom imenu.
Adis Holjan
