Gazi Husrev-beg zauzima istaknuto mjesto među osmanskim namjesnicima Bosne, ne samo zbog vojnog značaja i širenja granica Osmanskog carstva na zapadnom Balkanu, već i kao ključna ličnost u urbanom i institucionalnom oblikovanju Sarajeva u prvoj polovini 16. stoljeća. Iako rođen 1480. godine u Serezu (današnja Grčka), kao unuk sultana Bajezida II, obrazovan i formiran u osmanskom dvoru, trećinu svog života posvetio je Bosni, ostavljajući dubok i višeslojan trag u njenoj upravno-političkoj, vojnoj i urbanoj historiji.Njegova karijera u Osmanskoj administraciji započinje u 26. godini života, kada postaje carski kapidžibaša – pozicija bliske dvorskoj eliti. Period do 1519. godine ostaje slabije dokumentiran, sve do njegovog imenovanja za smederevskog sandžakbega.
Pravu vojnu afirmaciju stječe učestvujući u pohodu sultana Sulejmana Zakonodavca na Beograd, nakon čega biva postavljen za bosanskog sandžakbega. Tu funkciju je obavljao u tri navrata: prvi put od 1521. do 1525, drugi put od 1526. do 1534, i posljednji put od 1536. do smrti 18. juna 1541. godine.Gazi Husrev-beg se pokazao kao izuzetno uspješan vojni komandant: osvojio je ključne strateške tačke kao što su Knin, Skradin, Ostrovicu, Ilok, Jajce i Varadin, te učestvovao u jednoj od najvažnijih bitaka 16. stoljeća – Mohačkoj bici 1526. godine, koja je rezultirala slomom Ugarskog kraljevstva. Uprkos ratničkom ugledu i vojnoj karijeri gotovo bez značajnog poraza, Husrev-begovo nasljeđe daleko nadilazi vojnu sferu. Njegova filantropska ostavština u Sarajevu ne poznaje presedana. Utemeljio je mrežu vakufa putem tri zasebne vakufname, čime je dao temelje za razvoj vjerskih, obrazovnih, trgovačkih i komunalnih institucija.
Zahvaljujući njegovoj viziji, Sarajevo, koje je do tada nosilo status kasabe, dobilo je karakteristike šehera – razvijenog urbanog centra sa složenim društvenim, infrastrukturnim i ekonomskim strukturama. Tokom njegove uprave formirano je više od pedeset mahala, a do kraja 16. stoljeća Sarajevo je brojalo 91 muslimansku mahalu, dvije kršćanske i jedan jevrejski džemat, što govori o visokim dometima urbane multikonfesionalnosti. Period vladavine Gazi Husrev-bega stoga se s pravom smatra „zlatnim dobom Sarajeva“, jer je utemeljio trajne obrasce urbanog identiteta grada, koje će se zadržati stoljećima kasnije.
