Mustafa Hajrulahović, poznat pod nadimkom Talijan, rođen je 22. januara 1957. godine u Banjoj Luci. U rodnom gradu završio je srednju školu, a djetinjstvo i mladost proveo uz Vrbas, u ambijentu koji je volio i koji je duboko utkan u njegove uspomene.
Sredinom sedamdesetih godina upisao je Mornaričku vojnu akademiju u Splitu, koju je završio 1979. godine s odličnim uspjehom. Specijalizirao je diverzantske vještine, postavši stručnjak za pomorske i kopnene diverzije. Kao istaknuti pripadnik tih jedinica, obavljao je dužnosti komandanta diverzantskog odreda i kasnije diviziona. Usavršavao se kroz razne specijalizirane vojne kurseve, učio italijanski jezik i boravio na stručnom usavršavanju u Italiji. Do raspada Jugoslavije stekao je čin kapetana korvete u Jugoslovenskoj ratnoj mornarici.
Početak ratnih sukoba u Sloveniji i Hrvatskoj, te uloga JNA u tim događajima, uticali su na njegovu odluku da napusti vojnu službu. U ljeto 1991. napušta JNA i usmjerava se isključivo ka Bosni i Hercegovini. Priključio se Patriotskoj ligi, formaciji koja je bila preteča Armije Republike Bosne i Hercegovine, i aktivno učestvovao u organizaciji otpora prije izbijanja rata.
Sa početkom agresije, postao je prvi ratni komandant Prvog korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine. Tu dužnost je obavljao od septembra 1992. do avgusta 1993. godine, a kasnije je prešao u Glavni štab Armije. Bio je poznat po svom bliskom odnosu s borcima na terenu, često viđan u običnoj bijeloj majici i sportskim patikama, kako obilazi linije odbrane Sarajeva.
Bio je duboko posvećen ideji suverene, multietničke i nedjeljive Bosne i Hercegovine. U privatnom životu bio je vezan za svoju porodicu, suprugu Zlatu i djecu. U narodu je ostao upamćen kao borac koji nije mario za formu i činove, nego za ljude, njihovu hrabrost i poštenje.
Preminuo je iznenada od srčanog udara 8. marta 1998. godine, tokom posjete majci u Hamburgu. Sahranjen je s vojnim počastima u haremu Alipašine džamije u Sarajevu. Za svoj doprinos odbrani zemlje, odlikovan je Ordenom zlatnog grba s mačevima.
Adis Holjan
