Bosanski Šamac bio je od strateške važnosti za odvijanje srpskih vojnih operacija. Općina je činila dio tzv. Posavskog koridora, uskog ravničarskog područja uz rijeku Savu, koji je predstavljao najjednostavniji i najkraći put za uspostavljanje veze na terenu između područja u Hrvatskoj pod srpskom kontrolom na zapadu (Republika srpska krajina) i Srbije na istoku. Grad su jedinice Službe državne bezbednosti Srbije okupirale 17. aprila 1992. Izvršile su to jedinice pod komandom “Debelog” (Srećko Radovanović, “Pukovnik”), “Crnog” (Dragan Đorđević), “Lugara” (Slobodan Miljković) i “Lakija” (Predrag Lazarević), te 17. taktička grupa Jugoslavenske narodne armije. Odmah po okupaciji grada pomenuti su, uz snage pobunjenih bosanskih Srba, postali učesnici temeljnog oblika udruženog zločinačkog poduhvata, pri čemu su dijelili istu namjeru – da sprovedu zajednički plan progona nesrpskih civila iz općine Bosanski Šamac.

U toku haškog procesa Jovici Stanišiću i Franku Simatoviću Frenkiju vojni vještak Rejno Tunens (Reynaud Theunens) izjavio je da su jedinice Službe državne bezbednosti Srbije učestvovale u nasilnom preuzimanju općina i mjesta u Bosni i Hercegovini, progonu i zločinima nad nesrpskim civilima.

Na osnovu brojnih dokumenata koje je analizirao, Tunens je zaključio da su pripadnici tih jedinica počinili zlodjela nad nesrpskim civilima, s ciljem da ih trajno uklone s područja koja su lideri bosanskih Srba proglasili svojim. Kao primjer zločina Crvenih beretki Tunens je naveo ubistvo najmanje šesnaest Bošnjaka u selu Crkvine kod Bosanskog Šamca, početkom maja 1992. Izvještaj o tom zločinu, koji je komanda Prvog krajiškog korpusa Vojske RS uputila Glavnom štabu, Tunens je citirao u sudnici. Po tom izvještaju, ubistvo je počinio Slobodan Miljković, pripadnik Crvenih beretki iz Srbije.

Tokom suđenja Simi Zariću, Blagoju Simiću i Miroslavu Tadiću pred Tribunalom u Hagu 2001. godine, za zločine nad Bošnjacima i bosanskim Hrvatima u Bosanskom Šamcu, svjedočio je i Sulejman Tihić, bivši predsjednik Predsjedništva Bosne i Hercegovine. Tihić je pričao o svom prinudnom intervjuu koji je kao zarobljenik dao za TV Novi Sad. Intervju novosadskoj televiziji dao je nakon desetodnevnog mučenja kojem je bio izložen u samici u zgradi milicije u Bosanskom Šamcu, nakon što je taj posavski grad pao u “srpske ruke”. Petar Đukić, sa nadimkom Pero Paragraf i kodnim imenom „Magistar”, svjedočio je u haškom procesu protiv Jovice Stanišića i Franka Simatovića. Đukić je u to vrijeme obavljao dužnost oficira za obavještajno-bezbjednosne poslove u 17. taktičkoj grupi bivše Jugoslavenske narodne armije.

Vojnici iz Srbije su se, rekao je Đukić, nalazili pod kontrolom 17. taktičke grupe bivše Jugoslavenske narodne armije i njenog komandanta Stevana Nikolića “Krigera”, koji je vođi „Sivih vukova“ Slobodanu Miljkoviću Lugaru i Draganu Đorđeviću “Crnom” 7. maja 1992. godine naredio da izvrše napad na Modriču.

Simo Zarić je prilikom svjedočenja u Hagu izjavio da je Krizni štab uz pomoć lokalne policije i šešeljevaca 17. aprila 1992. preuzeo svu vlast u Bosanskom Šamcu, nakon čega su pripadnici lokalne policije i vojnici iz Srbije pozatvarali viđenije Bošnjake i Hrvate, navodno osumnjičene za „ilegalno naoružavanje i formiranje paravojnih jedinica 1991″. Brojni su zatočenici u tom procesu mučeni, a neki su i ubijeni u stanici milicije, komandi Teritorijalne odbrane i šamačkim školama koje su pretvorene u zatvore.

Zarić je tvrdio da je pokušavao upozoriti svoje nadređene i predsjednika opštinskog Kriznog štaba, Blagoja Simića, na zločine počinjene u Bosanskom Šamcu, no oni su, tvrdi, bili nemoćni, jer je zločince štitio načelnik policije, Stevan Todorović Stiv.

Todorović je, tvrdi Zarić, prikrio i najteži zločin iz šamačke optužnice – masakr šesnaest zatočenih civila u selu Crkvina, koji je počinio vođa „Sivih vukova“, Slobodan Miljković – Lugar.

Na suđenju Jovici Stanišiću i Franku Simatoviću, bivši je pripadnik Crvenih beretki kazao da su članovi te jedinice s proljeća 1992. godine zlostavljali i ubijali nesrpske civile u Bosanskom Šamcu. Svjedok, čiji je identitet zaštićen, posvjedočio je da je glavni komandant Crvenih beretki, koji je dio jedinice poslao da učestvuje u zauzimanju Bosanskog Šamca, bio drugooptuženi Simatović. Iz pisane izjave i ranijeg iskaza svjedoka proizlazi da je bio svjedok ubistava više Bošnjaka koje je, početkom maja 1992. godine, u selu Crkvina kod Bosanskog Šamca počinila grupa Crvenih beretki iz Srbije predvođena Slobodanom Miljkovićem, zvanim Lugar. U Crkvini je, po svjedoku, bilo strijeljano “pet do sedam Muslimana”, ali je, prema optužnici protiv Stanišića i Simatovića, tamo ubijeno “najmanje 16 muslimanskih civila”. Iskaz svjedoka bio je iza zatvorenih vrata radi zaštite njegovog identiteta, ali je tužilac Edward Russo prethodno na otvorenom dijelu zasjedanja pročitao sažetak njegove izjave.

Svjedok je naznačio da su njegovom jedinicom na terenu komandovali Srećko Radovanović zvani Debeli i njemu nadređeni Dragan Đorđević zvani Crni. Pretpostavljeni obojici, prema svjedoku, bio je Simatović, koji nije bio u Bosanskom Šamcu.

U pisanoj izjavi svjedok je opisao kako je dva puta, od 17. aprila do 31. jula. 1992, vidio pojedine Crvene beretke kako zajedno s pripadnicima lokalne Teritorijalne odbrane tuku zarobljene nesrpske civile u pritvoru kod zgrade SUP-a Bosanski Šamac.

O ubistvu u Crkvini svjedok je izjavio i da je Miljkoviću Lugaru “neko naredio da to uradi”. Zajedno s Miljkovićem, svjedok je na poprištu zločina vidio još četiri Crvene beretke.

U Potvrdi Posavske brigade Vojske Republike srpske od 21. augusta 1992. navodi se da će Slobodan Miljković Lugar preuzeti pet motorola „Radius“ koje su vlasništvo Službe državne bezbednosti MUP-a Srbije i da iste može nositi u Saveznu republiku Jugoslaviju.

Jovana Kolarić, autorica Dosijea o ulozi Jugoslovenske narodne armije u ratovima u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini i saradnica Fonda za humanitarno pravo Srbije, Bosanski Šamac markira kao primjer učešća bivše Jugoslavenske narodne armije u zločinima nad nesrpskim civilima. “U selu Crkvina u opštini Bosanski Šamac pripadnici Crvenih beretki, koji su učestvovali u osvajanju Bosanskog Šamca, ušli su u skladište u kome su bili zatočeni nesrpski civili i ubili šesnaest ljudi. Za to područje bila je zadužena 17. taktička grupa Jugoslovenske narodne armije, čiji je komandant bio potpukovnik Stevan Nikolić. On je počiniocima tog zločina izdao naređenje za napad, govoreći da su oni pod njegovom komandom“, kaže Kolarić.

U naselju Unka kod Bosanskog Broda svakog 18. augusta služi se pomen srpskim borcima, pripadnicima Prvog bataljona vojne policije Prvog krajiškog korpusa Vojske RS i vojnicima Vojske Jugoslavije – Vojna pošta 7036/4 Vranje.

„Na ovim prostorima u periodu maj i april 1992. godine poginulo je trideset pripadnika Vojne pošte 7036/4 Vranje i jedan otac od mladog vojnika koji je došao iz Srbije da potraži sina, jer tada nisu imali nikakvih vijesti o njima“, kaže Zoran Vidić iz Boračke organizacije RS. U Bosanski Brod svake godine dolazi Slobodan Stanojević iz Vranja, čiji je sin Miroljub poginuo u 19. godini.